Het Sprookje van een Virus genaamd Kokosnoot
Patrick Quanten
Kennis is iets dat elk levend organisme nodig heeft om te kunnen overleven. Het gaat over kennis over de omgeving en de levensomstandigheden om voedsel te vinden, om gevaren te voorkomen en om dreiging te overwinnen. Het leven zelf bevat kennis, in de zin dat ieder levend wezen uitgerust is met een ingeboren intuïtieve kennis, waarin de basisvaardigheden die de specifieke soort nodig heeft, vervat liggen. Daarenboven leert het levende wezen over de details van de levensomstandigheden en de specifieke kennis die daarmee gepaard gaat van zijn soortgenoten die daar al ervaring in hebben. Ervaringskennis wordt doorgegeven om de intuïtieve kennis aan te scherpen en heel specifiek te richten op de exacte omgevingsomstandigheden. Dit is de zogenaamde aangeleerde kennis.
We definiëren kennis als ‘feiten, informatie en vaardigheden verworven door ervaring of opvoeding; het theoretisch of praktisch begrijpen van een onderwerp’. Om dus je kennis over een onderwerp uit te breiden, om aangeleerde kennis aan te brengen, gebruiken we opvoeding. We leren van mensen van wie men zegt dat ze meer over het onderwerp weten dan wijzelf. De maatschappij vertelt ons dat we zulke experten in een wijde context vinden in onze scholen, een georganiseerd systeem waar we onze kennis kunnen verruimen. We kunnen wat deze experten vertellen aannemen en gaan uittesten in onze eigen omgeving, in ons eigen leven. Of we kunnen hun kennis zondermeer aanvaarden. Dat is onze keuze.
Uiteindelijk wordt kennis enkel echte individuele kennis door onze eigen ervaringen met betrekking tot het onderwerp. Opvoeding is een versneld traject waarbij we een kortere weg nemen door gewoon te aanvaarden wat anderen geleerd hebben. Het is echter een grove fout dit zondermeer te aanvaarden als absolute waarheid omdat de kennis uit iemand anders zijn persoonlijke ervaring komt of uit wat iemand anders van een ander geleerd heeft. De kennis die we van anderen overnemen zou telkens weer moeten bevestigd worden door onze eigen ervaringen. Maar dit blijkt een probleem te zijn op bepaalde gebieden van ons leven. Mensen hebben kennis verworven over zaken die we zelf niet kunnen zien of, nog erger, zaken waar we zelf nooit een eigen directe ervaring van kunnen hebben of een evaluatie over kunnen maken. Dan worden we gedwongen om zulke kennis toch te accepteren als zijnde absoluut omdat we geen andere optie hebben. Of zo lijkt het tenminste.
Er bestaat nochtans een andere weg. Eentje die over tijd in onze moderne maatschappij gedevalueerd is en die gezond verstand heet. Gezond verstand is het vermogen om op een rationele manier na te denken, te handelen en goede beslissingen te nemen. Vandaar dat, ongeacht wat experten ons vertellen, wij nog steeds voor onszelf moeten nadenken en tot onze eigen beslissingen moeten komen over wat aannemelijk is en wat het niet is. Dit is geen oefening in het bepalen van absolute waarheden. Dit is een oefening in het bepalen van wat er nuttig is en ‘juist’ voor mij als een individu op dit moment in mijn leven. Dit is een oefening in wat voor mij logisch is. Dit betekent dat wij zelf zullen evalueren, niet wat de waarheid is van iets dat we zelf niet kunnen ervaren, maar wel hoe anderen deze mogelijke waarheid aan ons voorstellen. Wij zullen dus evalueren hoe logisch hun verklaringen bij ons overkomen.
Natuurlijk is het heel moeilijk om zin te vinden in wat je zelf niet kan waarnemen maar je moet daarom nog niet jouw eigen vermogen om zelfstandig na te denken overboord gooien. Om daarin toch te slagen wanneer je niet over de kennis noch de vaardigheden beschikt om gedetailleerde informatie te verwerken, volg je best een algemene regel. Hou je enkel bezig met de grote lijnen van wat men je vertelt. Volg de gedachtegang in grote lijnen en kijk of dat als zinvol bij je over komt. Laat ik je een voorbeeld geven uit mijn eigen schoolopvoeding om aan te tonen hoe gezond verstand me geholpen heeft om mijn eigen gedacht te hebben over de waarheid van wat het expert onderricht te vertellen had. Laat me het virusverhaal toelichten en wat dat betekend heeft met betrekking tot mijn begrip over het infectieuze proces. Dit is wat men mij vertelde op school. Sta me toe om het geschetste beeld wat uit te vergroten, en een metafoor te gebruiken, zodat je kan ‘zien’ waar ze het feitelijk over hadden.
Men toonde mij een foto van een specifieke vorm en de leraar vertelde me dat dit een kokosnoot was. Het had een buiten omhulsel met van binnen een vloeistof waarin zich wat krachtige magische elementen bevonden. Dit was niet iets dat hijzelf, of iemand anders, ooit gezien had in de realiteit omdat het een onzichtbaar object is. De foto was genomen aan het einde van een lange, technisch ingewikkelde procedure die hen toeliet om wat normaal niet zichtbaar was toch zichtbaar te maken. Naar verluid hadden andere mensen voorspeld dat dit ‘ding’ moest bestaan in de onzichtbare wereld, een wereld veel te klein voor gelijk wie van ons om waar te nemen. Ze hadden de vorm ervan voorspeld, de materie waaruit het gebouwd was en wat er in zat, en men had het zelfs al kokosnoot genoemd lang voordat de foto ooit genomen was. Niettegenstaande dat, had de foto nu het bestaan ervan bevestigd en de kokosnoot verscheen nu uit de mist van veronderstellingen in het licht van de realiteit, enkel en alleen omdat iemand de vorm in de foto ‘een kokosnoot’ genoemd heeft. Ze hebben nu bewijs gevonden dat ze het bij het rechte eind hadden. Het object is nu zichtbaar gemaakt, ook al is dit enkel mogelijk onder heel specifieke laboratoriumprocedures die geleid hebben tot de identificatiefoto die de wereld nu te zien kreeg. Het verband was gelegd tussen het theoretische object en iets reëel, of toch zo reëel als men het maken kan.
Waarom was dit zo’n betekenisvol evenement? Omdat lang voor de foto verscheen mensen met uitgelezen kennis van zaken aangaande de nog obscure kokosnoot iedereen al onderwezen hadden over tot wat dit object in staat was. Ondanks het feit dat niemand dit object in zijn natuurlijke omgeving had kunnen waarnemen was men er toch zeker van hoe het leeft en hoe het zich gedraagt. De foto bracht dus ook al hun verhalen en kennis vanuit de theoretische hoek in de realiteit. Een momentopname brengt, daar lijkt het toch op, al de verhalen die men errond vertelt tot leven alsof deze nu ook echt zijn. Laten we het verhaal van de kokosnoot dan even volgen, een object dat niet in zijn werkelijke doen kan geobserveerd worden, maar waarvan het verhaal van grote betekenis is voor ons allemaal.
Een kokosnoot, waarvan men zegt dat ze uit Indonesië komt, is ongezien – hoe zou het ook anders kunnen voor een onzichtbaar iets? – terechtgekomen in een bebost gebied in Groot-Brittannië, waar heel veel iepen groeien. Op mysterieuze wijze verschijnt de kokosnoot tussen deze inheemse bomen. Misschien is het zelfs niet alleen. Misschien arriveren er wel meer kokosnoten. Wie weet? Niemand weet het, maar het bewijs, zo beweert men, ligt op het einde van het verhaal want iets anders kan niemand zien of aantonen. Dus heb even geduld en volg het verhaal tot het einde.
Volg aandachtig het verhaal zoals de experten mij dit hebben aangeleerd. Deze kokosnoot, afkomstig uit een verafgelegen vreemde plaats, ligt op de grond onder de iep en het weet hoe het doorheen de bast van de boom zich een weg moet banen om in de boom te geraken. Dit mag je vreemd voorkomen aangezien het omhulsel van de kokosnoot geen enkel mechanisme heeft om zich te verplaatsen of voort te bewegen. Hoe speelt het dit klaar? Niemand weet het, want niemand heeft ooit de kokosnoot dit zien doen. Maar zich naar binnen wringen doet het wel, althans volgens mijn leraar. Eenmaal binnen laat het de vloeistof met de magische ingrediënten vrij. Deze vloeistof heeft maar één ding voor ogen, of daar lijkt het toch op, en dat is om zich een weg te banen tot in de bloem van de boom, waar zich het zaad bevindt voor de reproductie van de boom. Hier infiltreert het magische ingrediënt van de kokosnootvloeistof het zaad van de iep. Het resultaat van deze infiltratie is een totale overname van het gehele reproductieve systeem van de iep, die nu enkel nog in staat is om, in plaats van samara’s, de vrucht van de iep, kokosnoten voort te brengen. Een enorme hoeveelheid aan kokosnoten wordt geproduceerd door deze geïnfecteerde iep. Deze blijven aanwezig binnen de iep totdat hun aantal de normale vitale functies van de boom volledig in de war stuurt. De boom gaat dood en barst open. Al de kokosnoten vloeien eruit en liggen nu verspreid op het land.
De grond is bedekt met kokosnoten en deze penetreren nu andere iepen in de buurt waar hetzelfde proces zich herhaalt. Al snel zijn al de iepen in de omgeving verdwenen. Ze werden om het leven gebracht door ‘de infectie’ met de kokosnoten, waardoor ze gedwongen werden om kokosnoten voort te brengen in plaats van samara’s. Men kan zich voorstellen dat het hele gebied nu bedekt is met kokosnoten, verspreid over een grote oppervlakte, waar geen iep meer te zien. Maar mijn leraar vertelt me dat dit niet het geval is, of toch dat het niet lang zo uitziet. Het blijkt dat na de ravage er geen kokosnoten gevonden worden in dat gebied. Die zijn allemaal verdwenen, net als al de iepen. Hij vertelt me dat de reden hiervoor is dat er nu geen iepen meer zijn die geïnfecteerd kunnen worden, hetgeen leidt tot het afsterven van de kokosnoten. Wanneer de kokosnoten geen iepen kunnen vinden om aan te vallen dan verdwijnen ze simpelweg. Hij heeft me nooit uitgelegd waarom de kokosnoten wel de hele reis van Indonesië tot Groot-Brittannië hebben overleefd zonder ook maar één iep aan te kunnen vallen. Het volstond voor hem om te beweren dat de experten dit deel nog aan het onderzoeken waren maar dat het met zekerheid kan vooropgesteld worden dat de kokosnoten zulke reis maken om hun duistere opdracht uit te voeren.
Wat zorgt ervoor dat dit verhaal de waarheid is? Op wat voor soort expertise is dit verhaal gebouwd? De bewijsvoering van het gehele verhaal zou dan op het einde van het verhaal liggen? Wanneer men waarneemt dat bomen sterven en gedurende dit proces beweren enkele experten dat ze in de omgeving van de bomen wat stukjes gevonden hebben waarvan ze denken dat deze afkomstig zijn van het omhulsel van een kokosnoot, alsook aanduidingen dat er vloeistof aanwezig was dat mogelijks vanuit de kokosnoot zou kunnen komen, dan moet de kokosnoot wel de verantwoordelijke zijn voor de ziekte van de iepen. Daar is je bewijs! Dat deze brokjes en stukjes misschien ook ergens anders vandaan zouden kunnen komen, is voor hen geen optie. En niet vergeten dat niemand ooit deze kokosnoten aan het werk gezien heeft en dat niemand ooit een intacte kokosnoot gevonden heeft met alle structuurelementen waarvan de experten beweren dat de kokosnoot ze bezit. Daarenboven hebben experimenten, uitgevoerd door dezelfde experten, waarbij men vele kokosnoten in de buurt van de iepen heeft uitgestrooid, nooit geleid tot het ziek worden van die bomen. Zelfs de inspanningen die geleverd werden om de kokosnoten in de bomen zelf te introduceren hebben nooit een boom ziek gemaakt. Maar men blijft het proberen omdat men weet dat men het bij het rechte eind heeft. En dus is het enkel een kwestie van tijd alvorens iemand erin zal slagen om te laten gebeuren wat zij weten dat er moet gebeuren, maar wat niet aan het gebeuren is. Tot de dag van vandaag blijken de fragmenten van wat zij een kokosnoot genoemd hebben volledig waardeloos in het omzetten van hun kennis in de realiteit van de infectie.
En dan wordt hetzelfde verhaal verteld over kokosnoten die uit Mexico komen, of uit Bangladesh, of uit China en uit zoveel andere ver afgelegen gebieden, kokosnoten die een grote variëteit aan bomen ziek maken zoals beukenbomen, hazelaars, esdoorns, eiken en zo meer. En telkens weer ligt het bewijs voor de waarheid van het verhaal in de observatie dat een bepaalde boomsoort ziek is, gekoppeld aan wat fragmenten waarvan men beweert dat ze afkomstig zijn van het omhulsel en de vloeistof van een specifieke kokosnoot. Deze fragmenten worden dan ‘gevonden’ in de buurt van en in de zieke bomen. Je weet niet hoe men aan die fragmenten geraakt is aangezien men deze ‘ontdekt’ in gesloten faciliteiten die laboratoria heten. Wanneer deze fragmenten kunnen aangetoond worden, door experten in laboratoria, tijdens het ziekteproces dan is het nuttig om deze in een vorm samen te voegen zodat dit computerontwerp als oorzaak van de ziekte kan aangewezen worden. Daar is je bewijs!
Hier wil ik nog aan toevoegen dat ik veel later, en van andere experten in deze branche, te horen kreeg dat niemand eigenlijk ooit een kokosnoot, van geen enkel van de vooropgestelde soorten, gevonden heeft. Het werd duidelijk gesteld dat het idee van de kokosnoot eigenlijk een samenstelling is van wat fragmenten die men mogelijks op deze manier in een omhulselvorm kan steken en andere elementen die mogelijks vanuit een vloeistof zouden kunnen komen die dan mogelijks vanuit datzelfde omhulsel zou kunnen komen. En hey presto, de kokosnoot is geboren. De kokosnoot in het verhaal is in mekaar gestoken uit fragmenten die door onderzoekers gevonden zijn en door complexe procedures gemanipuleerd en geselecteerd zijn. Deze onderzoekers proberen dan zin te geven aan de stukjes en brokjes die ze overhouden na een diepe duik in de duisternis van een wereld waar geen directe waarneming mogelijk is. Het kan zinvol zijn voor hen maar voor mij houdt het geen steek meer.
Gezond verstand begint met het stellen van pertinente vragen aangaande de kennis die mij aangeboden wordt.
- Hoe kom je aan deze informatie?
- Wat zijn de omstandigheden waaronder je deze informatie hebt verkregen?
- Waar was je naar op zoek wanneer je deze informatie verkreeg?
- Hoe kan je jouw waarnemingen en conclusies bevestigen?
Naast het uitvinden van hoe de informatie verkregen werd is het ook essentieel dat je niet uit het oog verliest dat dit wel iemands kennis kan zijn maar dat er nog andere waardevolle ideeën over dit specifieke onderwerp zouden kunnen bestaan. Aanvaard nooit kennis als een absolute waarheid. Kennis heeft slechts één echt bestaansrecht en dat is om jouw persoonlijk leven te verbeteren. Alle kennis waar je mee in contact komt, zowel ongevraagd alsook als resultaat van je eigen vorsingswerk, moet altijd in vraag gesteld worden. Het zou kunnen aansluiten bij hoe jij de dingen begrijpt. Of misschien ook niet. Maar voor zolang het dat wel doet ben je vrij om het als kennis te aanschouwen. Het is natuurlijk verstandig om je open te blijven stellen naar de mogelijkheid dat je in de toekomst jouw begrip aangaande het onderwerp moet bijstellen, dat je een nieuw standpunt moet gaan innemen.
Kennis is een standpunt. Het is een overtuiging die bedoeld is om jouw begrip over het leven te ondersteunen. Zo’n standpunt is nuttig voor jou voor zolang het je leven niet in de weg staat of vernietigt.
Opvoeding kan enkel een nuttige vorm zijn om je kennis uit te breiden als we kunnen toelaten dat deze kennis door ieder individu mag geëvalueerd worden, in plaats van te insinueren dat deze kennis meer waarde heeft dan die kennis, of zelfs meer waarheid bevat. Waarheid is wat kennis bijdraagt tot je leven in termen van de bijdrage die het levert aan jouw overlevingskansen. De mensheid weet veel te weinig over het leven om zich ook maar een stukje van de waarheid toe te eigenen. Een virus genaamd kokosnoot heeft me dat geleerd.
Juni 2023